ورزش وچگونگی آن از دیدگاه طب سنتی (5)

مي گوييم: اندام هاي ناتوان و كوچك نيرومند و بزرگ مي شوند . كسي كه هنوز در سنين رشد و نمو است مي تواند اين كار را به وسيله تغذيه انجام دهد . براي سالخوردگان بايد ماساژ معتدل و ورزش هميشگي كه ويژگي آن است در كار باشد و گذشته از مالش داد ن و ورزش اندام مورد نظر را بايد با زِفت اندوده كند . اگر اندام مورد نظر در مجاورت سينه و شُش، است حبس كردن نفس هم وارد است . مثال: اگر كسي ساق سست و باريك دارد توصيه مي كنيم كه نفس را كمي حبس كند و مالش معتدل بدهد و ساقش را به زِفت بيالايد روز دوم ما ساژ را به اندازه روز اول انجام دهد و ورزش را فزوني بخشد . در روز سوم ماساژ را به همان حالت اول ادامه دهد و به ورزش بيفزايد و بر اين برنامه دوام كند تا نشانه گشاد شدن رگ ها و ريزش مواد آشكار گردد آنگاه بيم آن مي رود كه برخي اندام ها به حسب ويژگي هاي خود به دمل و يا آسيب امتلاء گرفتار شود و همچنين ترس آن مي رود كه بيماري دوالي و داءالفيل عارض شود . پس اگر نشان هاي از اين بيماري ها ظاهر شد بايد ورزش و ماساژ را كاهش داد، بلكه بايد آن را ترك كرد . بيمار در اين حالت دراز مي كشد و اندام مورد نظر مثلا پا ي باريك و سست وي در جهت عكس ماساژ پيشين مالش داده مي شود و اين عمل از سر به پايين شروع مي شود. اگر اندام مورد درمان نزديك اندام هاي تنفسي باشد مثلا بخواهيم سينه را درمان كنيم، با پارچه قنداق مانندي كه از لحاظ پهنا متوسط باشدپايين سينه را به طور معتدل مي برنديم و آنگاه بيمار را وادار مي كنيم كه با هر دو دست ورزش كند و نفس را به شدت حبس نمايد و با صداي بلند فرياد كند، بعد آهسته ماساژ مي دهيم . در كتب جزئي بعدها در اين باره به تفصيلات وافي برمي خوري، پس منتظر باش كه به كتاب زينت برسي.